Tarım ve Tarıma Dayalı Sanayide Entegre Kaynak Verimliliği Projesi (UNDP Projesi)

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde de son yıllarda kaynakların daha verimli ve etkin kullanımıyla daha sürdürülebilir bir çevre yaratma ve sürdürülebilir ekonomilere geçiş ulusal ve uluslararası platformlarda rekabet gücünü arttıracak önemli bir strateji olarak görülmeye başlanmıştır. Özellikle iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi toplumları ve insan aktivitelerini önemli ölçüde etkileyecek değişimlerin yakın ve uzun dönemli etkilerinden korunmak adına sürdürülebilirlik giderek önem kazanmaktadır. Benzer amaçlar doğrultusunda, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde tarım ve tarıma dayalı sanayi alanlarında kaynakların ve üretim faktörlerinin daha etkin ve verimli kullanımıyla bölgenin sürdürülebilirlik altyapısını ve doğal olarak da rekabet gücünü geliştirmeyi hedefleyen bu proje kapsamında sırasıyla:

Mevcut Durum Analizleri: Bu aşamada, öncelikli olarak bölgede yetiştirilen tarım ürünlerinin seçimi açısından, ekonometrik yöntemlere dayalı filtreleme yöntemi geliştirilmiştir. Bu yöntemle, bölge açısından stratejik öneme sahip olduğu belirlenen 7 ürün kapsamında alan çalışmasına dayalı değer zinciri analizi yapılarak bu analizler her bir ürünün değer zincirinde olgunluk modeli çalışması ile geliştirilmiştir. Aşamanın sonucu olarak her bir ürünün değer zincirindeki kaynak verimliliği açısından sorun ve potansiyel sahibi halkalar tespit edilmiştir.

Stratejik Planlama: Mevcut durum analizinde her bir ürünün değer zincirinde tespit edilen sorun ve potansiyel sahibi alanlara yönelik olası pilot proje konuları belirlenmiştir. Bu proje konuları belirlenirken ve değerlendirilirken, TARGİS optimizasyon modelinde çeşitli senaryolara göre konular ve ürünler önceliklendirilmesinin yanı sıra aynı zamanda bölgede ürün uzmanları ile odak grup toplantıları gerçekleştirilerek pilot proje konularının belirlenmesi sürecinde katılımcı bir yaklaşım geliştirilmiştir. Bu aşamanın sonucunda, her bir stratejik ürüne yönelik olası proje konuları arasından öncelikli olarak ele alınacak konular belirlenmiştir.

Pilot Girişim Tasarımı: Bu aşamada, katılımcı bir yaklaşımla belirlenen öncelikli pilot proje konuları üzerine detaylı pilot proje tasarımları geliştirilmiştir.

Sürdürülebilirlik Altyapısının Oluşturulması: Detaylı olarak tasarlanan projelerin bölge kalkınmasına katkısı ve proje amacı kapsamında hedeflenen kaynak verimliliğinin bölge genelinde yaygınlaştırılarak sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla sürdürülebilirlik strateji çerçevesi tanımlanmıştır. Bu kapsamda her bir halkaya yönelik kaynak verimliliği rehberi tasarlanmıştır.

Proje Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, GAP BKİ ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından desteklenmekte olup halen devam etmektedir.